Cách đây lâu lâu có viết một blog phân tích thực trạng, nguyên nhân, và giải pháp cho vấn đề tin nhắn spam trong cộng đồng sử dụng internet ở Việt Nam (hix, check lại hóa ra bài đó viết cách đây gần 1 năm rồi, 24/7/2008, nhanh thế ko biết), định viết luôn về người anh em của tin nhắn spam là hình ảnh quảng cáo nhưng cứ lần lữa mãi chưa được, vẫn áy náy trong lòng.
Một số người thân, bạn bè thi thoảng phàn nàn về việc load web quá chậm, rất là khó chịu.
Tiểu ni cô cách đây vài tuần có nói về việc tiền bill internet tương đối tốn kém.
Thành ra viết bài này.
Phân tích nguyên nhân.
Bắt đầu với cái hiện thực ko dễ chịu lắm là vào web ở Việt nam rất chậm. Có rất nhiều nguyên nhân để nó chậm như băng thông quốc gia hạn chế, hạ tầng truyền dẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu trong khi các nhà cung cấp vẫn liên tục tìm cách khuyến mại để kiếm thêm khách hàng,… Đó là những nguyên nhân ta (người viết) chưa thể can thiệp.
On top of các vấn đề trên, việc các trang web sử dụng quá nhiều hình ảnh quảng cáo là một lý do khá quan trọng dẫn tới tình trạng “bò trên internet” ở nước ta hiện nay. Xin phân tích cụ thể như sau.
Vào trang chủ vnexpress.net (trang web tiếng Việt có lượt truy cập nhiều nhất, nằm trong top 100 của Alexa), copy toàn bộ nội dung (Ctrl-A then Ctrl-C) và paste (Ctrl-V) ra 1 trình soạn thảo đơn giản như Notepad (đừng dùng Word vì nó sẽ paste cả hình ảnh các loại, ko đúng mục đích phân tích), giờ copy nội dung từ file Notepad này paste vào Word và đếm số ký tự (dùng Tools => Word Count) trong file, ta sẽ tính được một cách tương đối lượng thông tin trang web truyền đạt. Tại thời điểm này (21:10 GMT), số ký tự tại trang chủ vnexpress (tính cả dấu cách) là 10.489. Các trang web tiếng Việt thường mã hóa ký tự theo Unicode UTF-8, nghĩa là mỗi ký tự sẽ mất 8 bit, hay 1 byte. Trang chủ vnexpress lúc này nếu chỉ chứa text thì sẽ nặng khoảng 10.5KB.
Tuy nhiên tại cùng thời điểm, trên trang chủ vnexpress có 9 ảnh quảng cáo, bấm chuột phải và chọn Save Image… rồi save các ảnh này lại cùng một thư mục. Kiểm tra thì thấy dung lượng của 9 ảnh này là 268KB, gấp 26 lần dung lượng text!!! Lưu ý rằng phần lớn ảnh theo định dạng GIF để có thể tạo ảnh động, thực chất là nhiều-ảnh-trong-1.
Chưa hết, ngoài 9 ảnh quảng cáo còn có 10 flash quảng cáo, tất cả đều chứa các ảnh động và do ko save được chúng nên ko thể tính chính xác dung lượng của chúng được nhưng các file flash thì còn nặng hơn nhiều so với các file ảnh cùng kích cỡ. Do đó, giả định giảm là các file flash này có dung lượng trung bình chỉ bằng các file ảnh kia thì chung cũng chiếm tới khoảng 268 * 10 / 9 = 298KB, gấp gần 30 lần dung lượng text.
Nhưng để cho công bằng, phải tính đến các file ảnh minh họa cho bài viết. Save lại toàn bộ các ảnh minh họa (19 ảnh), kiểm tra thì thấy dung lượng của chúng là 91.8KB.
Như vậy, nếu so với nội dung text thì lượng ảnh quảng cáo chiếm dung lượng gấp tổng cộng khoảng (298 + 268)/10.5 = 54 lần. Còn nếu tính cả ảnh minh họa vào nội dung có ích thì ảnh quảng cáo vẫn lớn gấp (298 + 268)/(10 + 91.8) = 5.6 lần.
Hiện tại phần lớn dịch vụ internet ở Việt
Thí nghiệm này có thể dễ dàng lặp lại với các trang web khác tại các thời điểm khác, nhưng sẽ đều đi tới kết luận là nếu loại trừ được các ảnh quảng cáo thì người sử dụng vào mạng nhanh hơn và sẽ phải trả ít tiền đi. Hấp dẫn chứ?
Ngoài ra, nhiều hình ảnh cứ nhấp nháy trước mắt khi ta đọc tin, cũng khó chịu lắm chứ.
Giải pháp.
Có rất nhiều giải pháp chặn ảnh quảng cáo nhưng tôi muốn giới thiệu giải pháp tôi đang dùng từ trước đến nay: Dùng AdBlock Plus (ABP).
Đây là một add-in cho Firefox nên người sử dụng phải cài và dùng Firefox làm trình duyệt web. Bản Firefox 3 mới released tuần trước và được đón nhận nồng nhiệt. Tuy nhiên ABP còn có thể dùng với các trình duyệt chia xẻ nhân với Firefox như Flock (cũng đang dùng) hay Mozzila.
Ok, download Firefox, cài đặt nó rồi vào địa chỉ https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/1865, bấm nút “Add to Firefox” để cài ABP, sau đó restart Firefox. Ngay sau khi restart, ABP sẽ hỏi người dùng subscribe tới một server chứa các từ quảng cáo (vì ABP chặn quảng cáo theo từ khóa trong địa chỉ trang web), chọn một cái bất kỳ (tôi dùng cái EasyList
Giờ vào trang chủ vnexpress, bấm chuột phải lên một ảnh quảng cáo và chọn AdBlock Image (hình 1) để kích hoạt của sổ ABP, ta sẽ thấy 1 hình tương tự như hình 2:
Hình 1: Chọn AdBlock Image… để kích hoạt AdBlock Plus
Với một chút suy luận sẽ nhận thấy http://va.vnexpress.net/ là một thư mục gốc chứa “hàng” quảng cáo của vnexpress, “VA” là viết tắt của “Vnexpress Advertisement”. Như vậy, ở cửa sổ ABP, xóa phần đuôi cái link ảnh quảng cáo, chỉ giữ lại http://va.vnexpress.net/ rồi bấm Apply, sau đó bấm OK. Từ nay trở đi, tất cả những link bắt đầu với http://va.vnexpress.net/ sẽ KHÔNG được tải về máy nữa.
Với các file flash thì khi bấm chuột phải ko có mục AdBlock Image. Để xử lý bọn này, để ý rằng góc trên bên phải của flash có một chữ “Block” mờ mờ, sẽ rõ lên khi ta đưa con chuột tới. Bấm chuột vào chữ “Block” này để kích hoạt cửa sổ ABP và thao tác như đối với chặn hình ảnh (hơ, viết đến đây mới nhận ra vnexpress lưu cả các flash vào cùng thư mục với hình ảnh quảng cáo nên bộ lọc trên đã lọc béng hết flash rồi).
Làm tương tự với các website khác. Lưu ý rằng thư mục chứa quảng cáo của các website có thể khác nhau nhưng sẽ quanh quẩn với mấy từ: Ad, Advert, Advertisement, quangcao, QC,… Hình dưới đây là kết quả ngăn chặn trên máy của tôi (thienha…) sắp xếp theo thứ tự giảm dần số file được chặn. Dễ dàng nhận thấy vnexpress là quán quân về quảng cáo (nhưng kết quả sẽ khác nếu người sử dụng thường xuyên truy cập trang nhacso.net), tiếp đó là tuoitre, bám sát là vietnamnet. Lưu ý rằng vietnamnet có hơn 1 thư mục chứa quảng cáo (được đánh dấu trên hình).
Điểm quan trong nhất khi dùng ABP là điều chỉnh cái link chứa quảng cáo cho hiệu quả. Hình trên cũng giúp người dùng nhận thấy một số link chứa thư mục quảng cáo mà một số trang web Việt
ABP hay ở chỗ nó miễn phí, gọn nhẹ, dễ dùng, được cập nhật thường xuyên và do gắn với trình duyệt, nó có thể được dùng với mọi hệ điều hành (Windows các loại, Mac OS, Linux, etc). Do vậy mặc dù còn có những giải pháp khác để chặn quảng cáo nhưng tôi chỉ tín nhiệm ABP mà thôi, và ABP ko phụ sự tín nhiệm này chút nào.
Hy vọng bài viết này có ích. Please feel free to post lại bài này ở blog của bạn hay bất cứ đâu bạn thích, có thể để credit cho tôi (thienha…) hoặc ko, tùy ý, miễn sao người khác có thể tận dụng nội dung bài viết.
Bản PDF của bài viết có thể download từ http://www.esnips.com/web/thienhadebetanhhungsOtherStuff
