Suy nghĩ này có từ lâu lâu rồi và được củng cố thêm thông qua vài lần thảo luận với một người bạn có làm kinh doanh và có hiểu biết về kinh tế ở bên này.
Inspired by a friend's argument - none wrote: "Nhưng có lẽ mày không làm về chứng khoán nên mày không hiểu lắm về bản chất, những người giàu lên nhờ chứng khoán không hề có lỗi một chút nào, vì họ không lấy của ai - của những người làm ra của cải vật chất, mà chính bản thân họ gián tiếp tạo ra của cải vật chất".
Bỏ qua ý nói về lỗi với ko lỗi, vì chẳng ai cho rằng những người giàu lên từ chứng khoán có lỗi cả, hãy tập trung vào ý thứ hai xem có thực "chính bản thân họ gián tiếp tạo ra của cải vật chất" hay không?
Theo hiểu biết cá nhân, TTCK ở VN là một hình thức đa dạng hóa sở hữu, thông qua đó tăng lượng vốn đầu tư, và qua đó nữa tăng giá trị cạnh tranh, năng lực hoạt động của công ty: Một cty muốn gia nhập TTCK phải tự định giá bản thân hoặc nhờ các cty kiểm toán độc lập định giá rồi xác định số lượng cổ phiếu, từ đó chia trung bình ra giá trị (khởi điểm) của một cổ phiếu; hoặc định giá trị khởi điểm trước rồi chia trung bình ra số lượng cổ phiếu. Sau đó, một số lượng nhất định cổ phiếu sẽ được chia/bán cho một bộ phận chủ chốt nhằm đảm bảo quyền sở hữu và vận hành công ty, lượng cổ phiếu còn lại sẽ bán ra bên ngoài và tạo nên cái gọi là TTCK.
Người chơi chứng khoán - tạm dùng từ như thế - mua cổ phiếu của một cty tức là đầu tư vào công ty dưới hình thức góp vốn và được đảm bảo bởi giá trị phần trăm cỏ phiếu nắm giữ với KỲ VỌNG là cty sẽ phát triển, sẽ ăn nên làm ra và tự gia tăng giá trị bản thân, qua đó gia tăng giá trị cổ phiếu. Lãi nhờ chứng khoán về mặt lý thuyết và lý tưởng chính là độ chênh lệch về giá trị cổ phiếu tại thời điểm hiện tại và thời điểm mua.
Như vậy, người chơi CK CÓ gián tiếp góp phần tạo ra của cải vật chất nhưng điều này CHỈ ĐÚNG khi về mặ lâu dài, số vốn họ đóng góp được sử dụng hiệu quả và sinh lãi. Ở đây, sẽ thấy ngay rằng không có cty nào, hoặc rất rất ít công ty - ít nhất là mình chưa từng thấy công ty nào - công bố hiệu quả kinh doanh với đánh giá về hiệu quả từ nguồn vốn huy động qua chứng khoán!! Đã có nhiều phân tích chỉ ra giá trị chứng khoán là chính giá trị lòng tin của cổ đông. Điều này đúng, nhưng tôi nghĩ chỉ đúng theo giai đoạn còn về mặt lâu dài, gía trị chứng khoán phải được đảm bảo bởi chính sức mạnh của cty chủ thể.
Tôi cho rằng đây là một điểm yếu chí tử của TTCK VN khi ta đầu tư tiền bạc chỉ đơn thuần theo lòng tin và kỳ vọng mà không hề biết số tiền đó được sử dụng ra sao, có sinh lời hay bị thua lỗ hay không. Điều này càng đúng cho phần lớn số người chơi - đơn giản chỉ mua vào vì nghĩ rằng sẽ bán ra được với giá cao hơn tại thời điểm nào đó, cho dùn chả có tí chứng cứ thực tế nào từ ngay cty mẹ để tin rằng giá trị cổ phiếu sẽ tăng.
Người bạn ở UK nói giá trị CK KHÔNG phụ thuộc gì lắm vào sức mạnh cty mà đơn thuần là giá trị lòng tin - mình không đồng ý luận điểm này lắm mà đồng ý với none hơn. Tuy nhiên theo hướng này thì có thể thấy nguyên nhân TTCK yếu - do KHÔNG AI BIẾT đầu tư của mình hiệu quả đến đâu và do đâu mà sinh lãi. Cho nên chưa đồng ý với none về ý "gián tiếp tạo ra của cải" được. Hiện tại nó vấn chỉ là lấy tiền từ túi người này chuyển qua túi người khác mà thôi.
